ماده 1: معافیت مالیاتی برای موجرین و مستأجرین

1. تخفیف مالیاتی برای سرپرست خانوار: اگر فردی به عنوان سرپرست خانوار خانه‌ای را اجاره داده باشد و درآمد اجاره از میزان معافیت مالیات حقوق بیشتر نباشد، نیازی به پرداخت مالیات ندارد.
   مثال: فردی خانه خود را اجاره داده و درآمد اجاره آن 10 میلیون تومان است. اگر معافیت مالیات حقوق در سال جاری 12 میلیون تومان باشد، این فرد از پرداخت مالیات معاف است.
2. تخفیف برای کسانی که خود مستأجر هستند: اگر کسی خانه‌ای را اجاره داده و خود نیز مستأجر است، می‌تواند به اندازه اجاره‌ای که می‌پردازد، از مالیات معاف شود. مثال: شخصی خانه‌ای به مبلغ 5 میلیون تومان اجاره می‌دهد، و خودش نیز برای خانه‌ای که در آن زندگی می‌کند 4 میلیون تومان اجاره می‌پردازد. او از پرداخت مالیات بر درآمد اجاره معاف است.
3. تخفیف برای اجاره به خانوارهای خاص: اگر خانه‌ای به خانوارهای دارای سه فرزند یا بیشتر، یا تحت پوشش کمیته امداد یا سازمان بهزیستی اجاره داده شود، صددرصد از مالیات معاف است. مثال: فردی خانه‌اش را به خانواده‌ای با سه فرزند اجاره می‌دهد؛ او تخفیف مالیاتی تا 100% شاملش میشود.

ماده 2: مالیات بر خانه‌های خالی

در این ماده، شهرداری‌ها موظف می‌شوند تا خانه‌های خالی از سکنه در شهرهایی با جمعیت بالای 100 هزار نفر و شهرهای جدید را شناسایی کنند. اطلاعات این خانه‌ها در اختیار وزارت راه و شهرسازی قرار می‌گیرد و پس از تأیید، مشمول مالیات می‌شوند.

• مثال: اگر فردی در شهری مانند تهران یا شهر جدید پردیس خانه‌ای داشته باشد و آن را خالی نگه دارد، شهرداری این خانه را شناسایی کرده و فرد باید مالیات خانه خالی را پرداخت کند. این درآمد مالیاتی صرف بازسازی مناطق فرسوده و ساخت خانه‌های ارزان می‌شود.

ماده 3: اطلاعات املاک و ساکنان

تمام دستگاه‌های اجرایی، بانک‌ها، سازمان ثبت اسناد و شهرداری‌ها باید اطلاعات مربوط به مالکیت، وضعیت سکونتی، و معاملات املاک را به سامانه ملی املاک و اسکان ارائه کنند.

• مثال: اگر فردی در خانه‌ای ساکن باشد، اطلاعات مربوط به مالکیت و مصرف آب، برق، و اینترنت او باید به‌صورت خودکار به سامانه ملی املاک ارسال شود.

ماده 4: تشویق ثبت اطلاعات ملکی توسط بانک‌ها و دستگاه‌های اجرایی

بانک‌ها و دستگاه‌های اجرایی موظفند اطلاعات مربوط به املاک را به‌صورت رایگان به سامانه ملی املاک و اسکان ارائه کنند و مشتریان و مراجعان خود را برای ثبت این اطلاعات تشویق نمایند.

مثال: بانک‌ها باید به مشتریانی که وام مسکن دریافت می‌کنند، اطلاع دهند که اطلاعات ملکی خود را در سامانه املاک ثبت کنند.

ماده 5: ثبت قراردادهای اجاره در سامانه

تمام موجرین (مالکان) باید قراردادهای اجاره را در سامانه معاملات املاک ثبت کنند. اگر قرارداد ثبت نشود، موجر از معافیت‌ها و تخفیف‌های مالیاتی محروم می‌شود.

• مثال: اگر مالک بدون ثبت قرارداد اجاره بخواهد اجاره بهای معوقه یا تخلیه ملک را پیگیری کند، دادگاه بررسی می‌کند که آیا قرارداد ثبت شده یا خیر. در صورت عدم ثبت، مالک جریمه می‌شود.

ماده 6: ثبت مدت و مبلغ اجاره در سامانه

در تمام قراردادهای اجاره، مدت اجاره و مبلغ آن باید در سامانه الکترونیکی ثبت شود و موجر، مستأجر و دو شاهد باید این اطلاعات را تأیید کنند.

• مثال: اگر مبلغ اجاره و مدت زمان اجاره در سامانه ثبت نشود، قرارداد از نظر قانونی معتبر نخواهد بود.

ماده 7: سقف افزایش اجاره‌بها در شهرهای پرتراکم

در شهرهایی که تورم بیش از 30 درصد است، دولت می‌تواند سقف افزایش اجاره‌بها را مشخص کند. این افزایش نباید بیش از 100% تورم عمومی باشد.

• مثال: اگر تورم 40 درصد باشد، اجاره‌بها حداکثر می‌تواند تا 40 درصد افزایش یابد.

ماده 8: سامانه کشف قیمت منطقه‌ای

وزارت راه و شهرسازی موظف است با استفاده از فناوری‌های نوین مانند هوش مصنوعی، بازه قیمت و اجاره‌بها را در مناطق مختلف مشخص کند. این اطلاعات باید به‌صورت رایگان در اختیار مردم قرار گیرد.

• مثال: در تهران می‌توان قیمت‌های واقعی اجاره و فروش را بر اساس سامانه کشف قیمت مشاهده کرد.

ماده 9: پرداخت وام ودیعه برای افراد آسیب‌پذیر

بانک مرکزی مکلف است با تصویب شورای‌عالی مسکن، وام ودیعه مسکن به گروه‌های آسیب‌پذیر را از طریق بانک‌ها پرداخت کند.

• مثال: خانواده‌های کم‌درآمد می‌توانند با وام ودیعه، اجاره مسکن خود را پرداخت کنند.

ماده 10: ثبت الکترونیکی معاملات املاک

تمام معاملات املاک و مستغلات باید به‌صورت الکترونیکی و در سامانه‌های مربوطه ثبت شوند. همچنین پرداخت‌های مرتبط با قراردادها نیز باید به‌صورت آنلاین انجام شود.

• مثال: خرید و فروش خانه‌ها از طریق سامانه‌های آنلاین انجام و پیگیری می‌شود.

ماده 11: بیمه اختیاری ملک

بیمه مرکزی موظف است مقررات بیمه اختیاری ملک برای اجاره‌دهندگان و مستأجران را تدوین و به شرکت‌های بیمه ابلاغ کند.

• مثال: مستأجران می‌توانند ملک خود را در برابر حوادث بیمه کنند.

ماده 12: عوارض برای زمین‌های بلااستفاده

اگر زمین‌هایی که کاربری مسکونی، اداری یا تجاری دارند به مدت دو سال بلااستفاده بمانند، مشمول عوارض سنگین می‌شوند.

• مثال: اگر فردی زمینی در شهر داشته باشد و به مدت دو سال ساخت‌وساز نکند، باید عوارض سالانه‌ای بابت بلااستفاده ماندن زمین پرداخت کند.

ماده 13: ممنوعیت سفته‌بازی در طرح‌های مسکن حمایتی

در طرح‌های مسکن حمایتی، خریداران حق فروش یا واگذاری ملک را تا زمان تحویل آن یا نصب کنتور برق ندارند.

• مثال: اگر فردی واحدی در طرح ملی مسکن خریداری کند، تا زمان تحویل حق فروش آن را ندارد.

ماده 14: مجازات مشاورین املاک متخلف

مشاورین املاک در صورت تخلف، علاوه بر جریمه نقدی، ممکن است برای مدت معینی از فعالیت محروم شوند.

• مثال: مشاوری که اطلاعات نادرست به مشتریان بدهد، ممکن است مجوزش برای مدتی لغو شود.

ماده 15: رتبه‌بندی مشاورین املاک

وزارت صنعت، معدن و تجارت موظف است مشاورین املاک را بر اساس رضایت مشتریان و تعداد تخلفات رتبه‌بندی کند و نتایج آن را برای عموم منتشر کند.

مثال: مشتریان می‌توانند پیش از مراجعه به مشاورین املاک، رتبه و اعتبار آن‌ها را بررسی کنند.